MAANAH GOH LÏHKE FUELHKIE
Maanah jïh noerh fuelhkesne?
Daate lea bïevnesh dutnjien man maanah jallh noerh fuelhkesne. Datne dagke skïemtjije, lïhke fuelhkie jallh eejhtege skïemtjes maanese åerpenigujmie.
Mijjieh skïemtjegåetesne sïjhtebe viehkine årrodh guktie maanah jïh noerh dov fuelhkesne hijvenlaakan såjhtoem åadtjoeh. Gosse naakenh fuelhkesne leah skïemtjes dellie dïhte aaj maanide baajnehte. Dah daarpesjieh geerve almetjh leah ræhpas jïh eerlege dan bïjre mij sjugniehtåvva.
Maam skïemtjegåetesne darjobe?
Mijjieh iktesth mijjen skïemtjijh gihtjebe mejtie dej leah maanah jallh åerpenh vuelelen 18 jaepieh. Mijjieh skïemtjijem jïjtjh gihtjebe, jallh dam mij skïemtjijem skïemtjegåetien gåajkoe dåerede, goh dåeriedæjja jallh eejhtegh.
Mijjieh sïjhtebe ånnetji daejredh guktie lea maanajgujmie. Dam darjobe daej gyhtjelassigujmie:
- Guktie maanaj nommh jïh man båeries leah?
- Gusnie maanah årroeh jïh gïeh dejtie sujhtieh gosse skïemtjije båehtjierdimmiem åådtje?
- Maam maanah skïemtjelassen jïh båehtjierdimmien bïjre daejrieh?
Jis maanah bïevnesh jallh vielie dåarjoehtimmiem daarpesjieh, dellie sïejhme vielie daan bïjre soptsestidh:
- Guktie lea maanajgujmie.
- Man bïjre maanah daarpesjieh vielie daejredh.
- Guktie skïemtjelasse aarkebiejjiem fuelhkesne baajnehte.
- Gie maehtieh maanaj vierhtiealmetjinie årrodh: fuelhkesne, lïhkes byjresisnie jallh skuvlesne.
Maam mijjieh skïemtjegåetesne maehtebe dutnjien jïh dov fualhkan faalehtidh?
Soptsestallemh datnine maanaj bïjre: Maam maanah dååjreme, mij sïejhme reaksjovnh jïh guktie dijjieh ektesne soptsestidie dan bïjre mij sjugniehtåvva. Jeatjah teemah maehtieh årrodh guktie lea dutnjien eejhteginie årrodh gosse fuelhkie skïemtjelassem dååjroeh.
Soptsestallemh fuelhkine jallh maanajgujmie oktegh: Maam maanah daejrieh, guktie aarkebiejjien jielede lea jorkesamme, mejtie gaajhkesh dejtie bïevnesidie utnieh mejtie daarpesjieh, guktie fuelhkie tsiehkiem gïetede jïh mij åvtese sjugniehtåvva.
Sjïehteladtedh gosse maanah jïh noerh edtjieh guessine mïnnedh skïemtjegåetesne.
Bïevnesh hijven sijjiej bïjre gusnie maehtieh daajroem, viehkiem jïh dåarjoem gaavnedh.
Gaskese jïh laavenjostoe jeatjah dïenesjigujmie (v.g. healsoeskïemtjesåjhtere, skuvle jallh jeatjebh)
Tipshjïh raerieh fualhkan
Maanah eerlegevoeten daarpesjieh gosse naakenh fuelhkesne leah skïemtjes. Eerlegevoete sæjhta jiehtedh dijjieh soptsestidie dan bïjre mij sjugniehtåvva jïh guktie fïereguhte dam dååjroe. Maanah aaj daarpesjieh meatan årrodh moenedh jïh laavenjassigujmie viehkiehtidh mejtie haalvoeh.
Vuelielisnie raerieh jïh tipsh gaavnh dan bïjre mij maahta væjsehke årrodh darjodh båehtjierdimmien åvtelen jïh mænngan, jïh mearan båehtjierdimmesne. Juktie joekehts båehtjierdimmieh joekehts gåhkoeh utnieh, maahta gaajhkh raerieh tjåenghkies lohkedh jïh ovmessie boelhki båehtjierdimmesne.
Båehtjierdimmien åvtelen
- Soptsesth maanide skïemtjelassen jïh båehtjierdimmien bïjre dan varke gåarede
- Ussjedh ånnetji maam maanah joe guarkeme, maam daejrieh jïh mïsse dah onterdieh
- Soptsesth eerlegelaakan maanajgujmie dan bïjre mij sjugniehtåvva. Årroeh eerlege, nuhtjh baakoeh mejtie guarkoeh jïh madtjeldehtieh dejtie gihtjedh jis mïsse akt onterdieh
- Vuesehth maaje teekstem, guvvieh jallh videovem mah båehtjierdimmiem jallh skïemtjelassem tjïelkestieh, jallh skïemtjegåetiem vuesiehtieh. Nuhtjh bïevnesh skïemtjegåeteste jallh hijven nedtesæjroeh
- Soejkesjidie guktie edtjede gaskesem hööltedh gosse naaken edtja skïemtjegåetesne årrodh (tellefovne/bïevnesh/chat jallh guessine mïnnedh skïemtjegåetesne). Darjode læstoem govlehtallijebïevnesinie skïemtjegåatan jïh utnede dam våajnoes sijjesne gåetesne guktie gaajhkesh daejrieh gusnie leah
- Soejkesjh mij edtja gåetesne sjugniehtovvedh jïh darjoeh bijjieguvvieh sïejhme aati bijjeli goh maalestahkh, leaksoeh, gåetiebarkoe jïh astoeaejkien darjomh
- Mah sjïere heannadimmieh maanaj jieliedisnie mejtie tjuara krööhkestidh, goh reakedsbiejjieh?
- Soptsesth maanajgujmie gïeh sijhtieh bïevnesh åadtjodh dan bïjre mij sjugniehtåvva, vuesiehtimmien gaavhtan fuelhkie, maanagïerte jïh skuvle
- Gihtjh maanide gïeh sijjieh sijhtieh edtjieh skïemtjelassen bïjre daejredh jïh mejtie sijhtieh dam jïjtjh soptsestidh
- Soptsesth maanajgujmie jïh noerigujmie maam maehtieh jiehtedh jis naaken skïemtjelassen jallh båehtjierdimmien bïjre gihtjieh
Båehtjierdimmesne
- Bievnieh maanide båehtjierdimmien jïh prognovsen bïjre. Årroeh eerlege jïh tjyölkehke.
- Maehtebe raerieh vedtedh guktie maahta maanajgujmie soptsestidh. Mijjieh aaj maehtebe meatan årrodh soptsestalleminie, oktegh jallh datnine ektine.
- Soptsesth mijjine vaaksjomen bïjre skïemtjegåetesne, jïh gie maanaj govlehtallijh
- Seamadidie guktie edtjede gaskesem hööltedh sinsitnine båehtjierdimmesne
- Madtjeldehtieh maanide sijjen biejjieladtje darjomigujmie jåerhkedh
- Höölth gaskesem fuelhkine, maanagiertine jïh skuvline.
- Jis itjmies bïevnesem åadtjoeh: bievnieh maanide mænngan datne jïjtje leah åådtjeme reageeredh. Soptsesth jeatjah hoksealmetjigujmie jïh birrh healsoebarkijh stïeresne årrodh jis datne dam sïjhth. Aellieh fer guhkiem vuertieh maanide bievnedh.
Båehtjierdimmien mænngan
- Årrode jïjnjem ektesne. Jåerhkede darjomigujmie mejtie lyjhkede jallh hæhtadidie orre.
- Soptsestidie maanajgujmie guktie skïemtjelasse jïh båehtjierdimmie leah dejtie jïh fuelhkiem baajnehtamme.
- Soptsestidie maanide dah maehtieh damtedh jïh mïeledh maam sijhtieh, jïh hijven dovne oktegh årrodh jïh voelpigujmie ektine.
- Madtjeldehtede sïejhme astoeaejkien darjoemidie
- Soptsestidie ektesne dan bïjre mij sæjhta åvtese sjugniehtovvedh skïemtjelassine, barkojne jïh aarkebiejjine fuelhkesne.
- Soptsestidie ektesne mah laavenjassh maanaj leah gåetesne. Dah sjiehteles jallh byöroe dejtie jarkelidh?
- Jiehtede jaavoe jis fuelhkie, voelph, kraannah, maanagiertie jallh skuvle sijhtieh viehkiem jïh dåarjoem vedtedh mïsse akt.
- Jåerhkede gaskesem skuvline, maanagiertine jïh astoeaejkien darjomigujmie fuelhkien tsiehkien bïjre jïh guktie skïemtjelasse evtiesåvva.
- Soptsesth naakeninie jis maanijste tjoeperdh.
Sïjhth vielie daejredh?
Lohkh vielie dan bïjre maam maanah daarpesjieh, gusnie maahtah viehkiem ohtsedh jïh guktie maahtah maanajgujmie jïh noerigujmie soptsestidh daesnie helsenorge.no
Maanah maehtieh maaksoeh vuelkemen åvteste åadtjodh gosse guessine minnieh eejhtegidie jallh åerpienidie skïemtjegåetine. Lohkh vielie guktie maahtah ohtsedh daesnie Pasientreiser. Maahtah aaj mijjem skïemtjegåetesne gihtjedh.
Maanaj govlehtallijh goh lïhke fuelhkie skïemtjegåetine Healsoe Noerhtesne.
